روغن هیدرولیک کمپرسور

مقاله جامع در مورد روغن کمپرسور

مقدمه

روغن کمپرسور، یک روان کننده تخصصی است که برای اطمینان از عملکرد روان و کارآمد اجزای داخلی کمپرسورها طراحی شده است. این روغن، مشابه روغن موتور در خودرو، نقش حیاتی در کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک، جلوگیری از گرم شدن بیش از حد و حفظ عملکرد بهینه دستگاه ایفا می‌کند با این حال، روغن کمپرسور در چندین جنبه کلیدی با روغن موتور تفاوت دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. نقش چندگانه روغن کمپرسور، فراتر از صرفاً روانکاری، بر اهمیت انتخاب و نگهداری صحیح آن برای تضمین قابلیت اطمینان و طول عمر سیستم‌های کمپرسور تأکید می‌کند. هدف این مقاله ارائه یک بررسی جامع از روغن کمپرسور است، که شامل تعریف، عملکردهای متنوع، انواع مختلف (معدنی، مصنوعی و نیمه مصنوعی)، کاربردهای خاص در فناوری‌های مختلف کمپرسور (رفت و برگشتی، روتاری اسکرو و سانتریفیوژ)، مزایای استفاده از روغن مناسب، معایب و ملاحظات زیست‌محیطی مرتبط، دستورالعمل‌های استفاده ایمن و صحیح، و استانداردهای صنعتی و مشخصات فنی مربوطه می‌شود.

روغن کمپرسور چیست؟

روغن کمپرسور به عنوان یک روان کننده تخصصی، وظایف متعددی را در عملکرد کارآمد کمپرسورها بر عهده دارد. در هسته خود، روغن کمپرسور برای روانکاری قطعات متحرک طراحی شده است تا اصطکاک را کاهش داده و حرکت آنها را تسهیل کند. این کاهش اصطکاک به طور مستقیم به جلوگیری از سایش زودرس قطعات و افزایش طول عمر کلی دستگاه کمک می‌کند. علاوه بر روانکاری، روغن کمپرسور نقش مهمی در خنک کردن هوا در طول فرآیند فشرده سازی دارد و از گرم شدن بیش از حد کمپرسور جلوگیری می‌کند.

در کمپرسورهای روتاری اسکرو، روغن به ایجاد یک مهر و موم بین روتورها کمک می‌کند و هوا را برای فشرده سازی به دام می‌اندازد و کارایی فرآیند فشرده سازی را افزایش می‌دهد. روغن همچنین با جذب ذرات ریز از کمپرسور، به تمیز کردن سیستم کمک می‌کند. علاوه بر این، روانکاری مناسب به حداقل رساندن صدای تولید شده توسط قطعات متحرک کمپرسور کمک می‌کند و به محیط کار آرام‌تری منجر می‌شود. روغن کمپرسور حاوی مواد افزودنی است که از قطعات فلزی کمپرسور در برابر زنگ زدگی و خوردگی ناشی از رطوبت و سایر آلاینده‌ها محافظت می‌کند.

در کمپرسورهای رفت و برگشتی، روغن نه تنها قطعات متحرک را روغن کاری می‌کند، بلکه به آب بندی فضاهای تحت فشار نیز کمک می‌کند و در نتیجه کارایی را بهبود می‌بخشد. علاوه بر این، روغن مناسب می‌تواند به کاهش تجمع رسوبات کربنی روی شیرها و در لوله‌کشی پایین دست کمک کند و عمر کمپرسور را افزایش دهد. به طور خلاصه، روغن کمپرسور با ارائه پایداری حرارتی بالا، روانکاری عالی، خواص ضد کف، محافظت در برابر خوردگی و زنگ زدگی، بهبود راندمان تجهیزات، افزایش عمر تجهیزات، بهبود راندمان انرژی و محافظت در برابر آلاینده‌ها، نقش حیاتی در حفظ عملکرد و قابلیت اطمینان کمپرسورهای صنعتی ایفا می‌کند.

تفاوت اساسی بین روغن کمپرسور و روغن موتور در فرمولاسیون آنها نهفته است. روغن کمپرسور در مقایسه با روغن موتور، گوگرد و کربن کمتری دارد و فاقد مواد شوینده است. در حالی که روغن موتور حاوی مواد شوینده شیمیایی است که به جلوگیری از تجمع رسوبات در داخل موتور کمک می‌کند، همین مواد شوینده می‌توانند با ایجاد رسوبات کربنی به کمپرسورهای هوا آسیب برسانند. این رسوبات می‌توانند دریچه‌ها را مسدود کرده و منجر به کاهش راندمان و حتی آسیب به کمپرسور شوند. بنابراین، روغن کمپرسور باید غیر شوینده باشد تا از این مشکلات جلوگیری شود. علاوه بر این، روغن کمپرسور باید قادر به جدا شدن از آب باشد تا از خوردگی و حفظ خواص روانکاری روغن اطمینان حاصل شود. این در تضاد با روغن موتور است که برای امولسیون شدن با آب و حذف آلاینده‌ها طراحی شده است. شرایط عملیاتی متفاوت بین موتورهای احتراق داخلی و کمپرسورهای هوا، نیازهای منحصر به فردی را برای روان کننده آنها ایجاد می‌کند که منجر به این تفاوت‌های اساسی در فرمولاسیون می‌شود.

انواع روغن کمپرسور

انواع مختلفی از روغن کمپرسور در بازار موجود است که هر کدام دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود هستند. این روغن‌ها را می‌توان به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم کرد: روغن‌های معدنی، روغن‌های مصنوعی و روغن‌های نیمه مصنوعی.

روغن‌های معدنی

روغن‌های معدنی، که به عنوان روغن‌های استاندارد یا طبیعی نیز شناخته می‌شوند، از مشتقات نفتی هستند و سطح خوبی از روانکاری را ارائه می‌دهند. این روغن‌ها اغلب در کمپرسورهای کوچکتر که به طور مکرر استفاده نمی‌شوند، به کار می‌روند و معمولاً مقرون به صرفه‌تر از روغن‌های مصنوعی هستند. روغن‌های معدنی همه کاره هستند و با اکثر کمپرسورها سازگارند و برای طیف وسیعی از کاربردها، از استفاده گاه به گاه تا کاربردهای سنگین‌تر، مناسب هستند. روغن‌های معدنی حاوی مواد افزودنی هستند که عملکرد بهینه را در طول چرخه کمپرسور، از استارت سرد تا خاموش شدن، تضمین می‌کنند.

این مواد افزودنی همچنین به جلوگیری از تجمع کربن روی دریچه‌ها کمک می‌کنند. روغن‌های معدنی والولین به طور خاص برای عملکرد روان و بدون درز حتی در دماهای بالای هوای فشرده طراحی شده‌اند و دارای خواص روانکاری عالی، ضد کف عالی، پایداری اکسیداسیون و حرارتی عالی، مقاومت عالی در برابر زنگ زدگی و خوردگی و همچنین خواص جداسازی آب چشمگیر هستند. با این حال، روغن‌های معدنی در مقایسه با روغن‌های مصنوعی، طول عمر کوتاه‌تری دارند و ممکن است نیاز به تعویض مکرر داشته باشند. آنها همچنین در دماهای بالا پایداری کمتری دارند و ممکن است در شرایط سخت عملکرد مطلوبی نداشته باشند.

برخی منابع اشاره می‌کنند که روغن‌های معدنی روانکاری عالی ارائه می‌دهند اما در دفع حرارت چندان خوب نیستند و برای مواد غیرآهنی مانند آلومینیوم، برنج و منیزیم مناسب هستند. روغن‌های معدنی از روغن خام تهیه می‌شوند و به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند و برای ماشینکاری سنگین ایده‌آل هستند، اما حاوی مواد شیمیایی هستند که می‌توانند باعث تحریک پوست، مشکلات تنفسی و آلودگی محیط زیست شوند و نیاز به تعویض مکرر دارند. روغن‌های معدنی چورون با روغن‌های پایه پارافینی با کیفیت بالا و بسته‌های افزودنی متعادل برای مقاومت در برابر اکسیداسیون، محافظت در برابر خوردگی و عملکرد در فشار شدید فرموله شده‌اند و مشخصاتی مانند شاخص گرانروی، نقطه اشتعال و نقطه ریزش را ارائه می‌دهند. به طور خلاصه، روغن‌های معدنی یک گزینه مقرون به صرفه برای کاربردهای سبک تا متوسط هستند، اما ممکن است برای عملیات سنگین یا مداوم به اندازه روغن‌های مصنوعی مناسب نباشند.

جدول 1: ویژگی‌های روغن‌های کمپرسور معدنی

روغن‌های مصنوعی

روغن‌های مصنوعی به طور خاص برای استفاده در کمپرسورهای هوا فرموله شده‌اند و محافظت برتر در برابر گرمای بیش از حد ارائه می‌دهند و نسبت به روغن‌های معدنی عمر طولانی‌تری دارند. این روغن‌ها فاقد گوگرد یا مواد افزودنی هستند که می‌توانند منجر به تجمع ناخواسته روی دریچه‌ها شوند. روغن‌های مصنوعی برای محیط‌های صنعتی یا حرفه‌ای که کمپرسورها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، ایده‌آل هستند و مصرف انرژی کلی کمتری دارند و فواصل نگهداری طولانی‌تری را ارائه می‌دهند. روغن‌های مصنوعی کیفیت بالاتری دارند و عمر مفید بیشتری دارند و اغلب 50 درصد بیشتر از روغن‌های استاندارد کار می‌کنند.

آنها همچنین می‌توانند عمر کمپرسور شما را افزایش دهند، با سرعت کمتری مصرف می‌شوند (که به معنای نیاز کمتر به اضافه کردن روغن است)، نسبت به همتایان روغن استاندارد خود خنک‌تر می‌مانند و همچنین می‌توانند به کاهش رسوبات مختلفی که بر عملکرد کمپرسور تأثیر منفی می‌گذارند، کمک کنند. روغن‌های مصنوعی معمولاً در آزمایشگاه‌ها تولید می‌شوند و می‌توانند در محدوده دمایی وسیع‌تری نسبت به روغن‌های معدنی مورد استفاده قرار گیرند و محافظت بهتری در برابر گرمای بیش از حد ارائه دهند. انواع رایج روغن‌های مصنوعی شامل پلی آلفا الفین (PAO)، پلی گلیکول (PAG) و پلیول استر (POE) است که هر کدام مزایای خاصی دارند.

روغن‌های PAO که رایج‌ترین نوع روغن مصنوعی هستند، از نفت تولید می‌شوند و پایداری حرارتی و فراریت کمی دارند. روغن‌های PAG غیر نفتی هستند و در برابر اکسیداسیون مقاوم بوده و راندمان بالاتری دارند و رسوبات کمتری ایجاد می‌کنند. روغن‌های POE نیز غیر نفتی هستند و به طور خاص برای کاربردهای تبرید طراحی شده‌اند. روغن‌های مصنوعی SCL ISO 46 مبتنی بر فناوری پیشرفته دی استر، پایداری اکسیداسیون و حرارتی استثنایی، عملکرد عالی در دماهای بالا و پایین، حداقل رسوب و لجن، محافظت در برابر سایش برتر و فواصل تخلیه بسیار طولانی را ارائه می‌دهند.

روغن‌های مصنوعی Fluid-Air Dynamics (POAs) پایداری بالا و فراریت کم و جریان یکنواخت در محدوده دمایی وسیع را ارائه می‌دهند، در حالی که POEها پایداری حرارتی عالی و عمر طولانی دارند و PAGها اکسید نمی‌شوند و وارنیش ایجاد نمی‌کنند. روغن‌های مصنوعی Nigen عملکرد بالا، مقاومت در برابر اکسیداسیون عالی، روانکاری برتر، کاهش رسوب و محدوده دمایی وسیع را ارائه می‌دهند. روغن‌های مصنوعی والولین مقاومت بسیار خوبی در برابر آب و هوای سرد و دمای پایین دارند و پایداری حرارتی و اکسیداسیون استثنایی و شاخص گرانروی بسیار بالایی دارند.

در مقایسه با روغن‌های معدنی، روغن‌های مصنوعی روانکاری و محافظت بهتری در طیف وسیعی از دماها ارائه می‌دهند و مقاومت بالاتری در برابر اکسیداسیون دارند که منجر به فواصل تعویض روغن طولانی‌تر می‌شود و همچنین می‌توانند راندمان کمپرسور را بهبود بخشند و مصرف انرژی را کاهش دهند. روغن‌های مصنوعی DoALL دارای غلظت بالاتری از مواد افزودنی هستند که به آنها اجازه می‌دهد تا عمر طولانی‌تری داشته باشند و اغلب عملکرد بهتری داشته باشند و در برابر اکسیداسیون و گرما مقاوم‌تر هستند.

جدول 2: ویژگی‌های روغن‌های کمپرسور مصنوعی (بر اساس نوع روغن پایه)

روغن‌های نیمه مصنوعی

روغن‌های نیمه مصنوعی ترکیبی از روغن‌های معدنی و مصنوعی هستند و خواص هر دو نوع روغن را ارائه می‌دهند. آنها اغلب پایداری حرارتی و اکسیداسیون بهتری نسبت به روغن‌های معدنی دارند و در عین حال مقرون به صرفه‌تر از روغن‌های مصنوعی کامل هستند. روغن‌های نیمه مصنوعی AEON 4000 به عنوان یک روان کننده هیدروتر شده با پایداری حرارتی و اکسیداسیون عالی و حداقل تشکیل وارنیش توصیف شده‌اند و عمر مفید آنها تا سه برابر بیشتر از روان کننده‌های مبتنی بر نفت است. روغن‌های نیمه مصنوعی ISEL 6045 برای کمپرسورهای روتاری اسکرو و رفت و برگشتی طراحی شده‌اند و پایداری اکسیداسیون و حرارتی خوبی و همچنین مقاومت در برابر تشکیل کربن و وارنیش ارائه می‌دهند.

روغن نیمه مصنوعی PneumaticPlus 100 ISO برای عملکرد برتر و فواصل تخلیه طولانی تا 4000 ساعت طراحی شده و برای هر دو نوع کمپرسور مناسب است. این روغن‌ها اغلب برای طیف وسیعی از کاربردها مناسب هستند و تعادلی بین عملکرد و هزینه ارائه می‌دهند. روغن‌های نیمه مصنوعی می‌توانند حاوی مواد افزودنی دیگری مانند امولسیفایرها، بازدارنده‌های زنگ زدگی و عوامل فشار شدید باشند.

جدول 3: ویژگی‌های روغن‌های کمپرسور نیمه مصنوعی

سایر انواع روغن‌ها

علاوه بر روغن‌های معدنی، مصنوعی و نیمه مصنوعی، انواع دیگری از روغن‌ها نیز برای کاربردهای خاص کمپرسور وجود دارند. روغن‌های پایه گیاهی به دلیل تجدیدپذیری، زیست تخریب پذیری و سمیت کمتر، به عنوان یک جایگزین سازگار با محیط زیست برای روان کننده‌های مبتنی بر نفت مورد توجه قرار گرفته‌اند. آنها دارای روانکاری بالا، خواص خنک کنندگی خوب و شاخص گرانروی بالا هستند، اما پایداری حرارتی و اکسیداسیون پایین‌تری دارند.

روغن‌های پایه گیاهی ممکن است در کاربردهای خاص مانند ماشینکاری با سرعت کم تا متوسط یا در صنایع غذایی که ملاحظات زیست محیطی مهم هستند، استفاده شوند. برای کمپرسورهایی که در صنعت مواد غذایی استفاده می‌شوند و احتمال تماس هوای فشرده با مواد غذایی وجود دارد، از روغن‌های مصنوعی با گرید غذایی استفاده می‌شود که غیر سمی هستند و برای این منظور مناسب هستند. این روغن‌ها اغلب دارای گواهینامه‌هایی مانند NSF H1 و USDA H1 هستند که نشان می‌دهد برای تماس اتفاقی با مواد غذایی ایمن هستند.

کاربردهای روغن کمپرسور در انواع مختلف کمپرسورها

نوع روغن کمپرسور مورد استفاده می‌تواند بسته به نوع کمپرسور متفاوت باشد. سه نوع اصلی کمپرسور عبارتند از کمپرسورهای رفت و برگشتی، کمپرسورهای روتاری اسکرو و کمپرسورهای سانتریفیوژ.

کمپرسورهای رفت و برگشتی

کمپرسورهای رفت و برگشتی که به عنوان کمپرسورهای پیستونی نیز شناخته می‌شوند، دارای دمای عملیاتی و فشار بالایی هستند که نیاز به روغن‌هایی با پایداری حرارتی و مقاومت در برابر تشکیل کربن استثنایی دارند. روغن‌های با درجه گرانروی بالاتر (ISO 68 تا 200 یا SAE 30) معمولاً برای این نوع کمپرسورها توصیه می‌شوند. روغن‌های مصنوعی اغلب ترجیح داده می‌شوند، به ویژه برای دماهای تخلیه بالاتر یا شرایط عملیاتی سخت‌تر، تا از روانکاری کافی اطمینان حاصل شود و از سایش زودرس یا خرابی‌های فاجعه‌بار جلوگیری شود.

برخی از تولیدکنندگان، مانند اینگرسول رند، روغن‌های خاصی مانند XL-700 و IR All Season Select را برای کمپرسورهای رفت و برگشتی خود توصیه می‌کنند. روغن Royal Purple® Synfilm® Recip. 100 نیز برای کمپرسورهای رفت و برگشتی که روغن SAE 30 یا روغن غیر شوینده 30 وزنی را مشخص می‌کنند، توصیه می‌شود. روغن‌های ISO 100 غیر شوینده SAE 30 وزنی معمولاً برای کمپرسورهای رفت و برگشتی استفاده می‌شوند و از خوردگی و زنگ زدگی محافظت کرده و در دماهای بالای مداوم در کمپرسورهای تک مرحله‌ای و چند مرحله‌ای عملکرد بسیار خوبی دارند. روغن‌های نیمه مصنوعی مانند ISEL 6045 با درجه 100 نیز برای کمپرسورهای رفت و برگشتی توصیه می‌شوند.

کمپرسورهای روتاری اسکرو

کمپرسورهای روتاری اسکرو که در آنها روغن اغلب برای آب بندی و خنک کاری به محفظه فشرده سازی تزریق می‌شود، معمولاً از روغن‌های مصنوعی، به ویژه روغن‌های با درجه گرانروی ISO 46، به دلیل مقاومت در برابر اکسیداسیون برتر و توانایی عملکرد در دماها و فشارهای بالا استفاده می‌کنند ³⁷. در حالی که روغن مصنوعی ISO 46 به نظر می‌رسد یک توصیه رایج در صنعت باشد، برخی از تولیدکنندگان ممکن است درجات گرانروی مختلف (ISO 32، 68) یا فرمولاسیون‌های اختصاصی خود را مشخص کنند ⁵. انتخاب بین روغن استاندارد و مصنوعی برای این کمپرسورها اغلب به چرخه کار و محیط عملیاتی بستگی دارد و روغن‌های مصنوعی به طور کلی برای استفاده مداوم یا سنگین ترجیح داده می‌شوند.

روغن Phillips 66® Premium Rotary Air Compressor Oil به عنوان یک روان کننده نیمه مصنوعی ISO 46 با کیفیت بالا برای کمپرسورهای روتاری طراحی شده است که پایداری حرارتی و اکسیداسیون بالاتری را ارائه می‌دهد. روغن Summit DSL-32 یک روغن مصنوعی ISO 32 است که برای کمپرسورهای اسکرو و سانتریفیوژ مناسب است. روغن‌های مصنوعی ISO 46 مانند روغن SCL طول عمر طولانی‌تری (تا 8000 ساعت در کمپرسورهای روتاری اسکرو) ارائه می‌دهند. روغن‌های نیمه مصنوعی مانند ISEL 6045 با درجات 32، 46 و 68 نیز برای کمپرسورهای روتاری اسکرو روغنی توصیه می‌شوند.

کمپرسورهای سانتریفیوژ

کمپرسورهای سانتریفیوژ که در آنها روان کننده عمدتاً برای روغن کاری یاتاقان‌ها و دنده‌ها استفاده می‌شود و نه برای تماس مستقیم با هوای فشرده، معمولاً از روغن‌های توربین با درجه گرانروی پایین‌تر، مانند ISO 32 یا 46، استفاده می‌کنند. روغن‌های هیدروکربنی تمام مصنوعی اغلب به دلیل پایداری اکسیداسیون و توانایی در جلوگیری از تشکیل رسوب در شرایط عملیاتی با سرعت بالا این کمپرسورها توصیه می‌شوند. LE Lubricants روغن‌های توربین با گرید برتر ISO 32 یا 46 را برای اکثر کمپرسورهای سانتریفیوژ توصیه می‌کند و همچنین روغن Monolec® Centrifugal Compressor Oil (ISO 32) را به طور خاص برای کمپرسورهای Ingersoll Rand Centac پیشنهاد می‌کند. روغن Summit DSL-32 یک روغن مصنوعی ISO 32 است که برای کمپرسورهای سانتریفیوژ و اسکرو مناسب است. اینگرسول رند روغن‌های Techtrol Gold و TurboBlend™ 46 Premium Centrifugal Compressor Lubricant را برای کمپرسورهای سانتریفیوژ Centac خود توصیه می‌کند. برخی از کاربردهای تخصصی، مانند فشرده سازی گازهای خاص مانند گاز طبیعی، ممکن است به انواع مختلفی از روغن‌های مصنوعی مانند PAG با درجه گرانروی بالاتر نیاز داشته باشند.

سایر کاربردها

روغن‌های کمپرسور، به ویژه انواع مصنوعی با خواص آب بندی و حرارتی خوب، می‌توانند در پمپ‌های خلاء نیز استفاده شوند که نشان دهنده همپوشانی در الزامات روان کننده برای این نوع ماشین آلات است.

مزایای استفاده از روغن کمپرسور مناسب

استفاده از روغن کمپرسور مناسب مزایای متعددی را در عملکرد و طول عمر کمپرسور به همراه دارد. روانکاری مناسب اصطکاک بین قطعات متحرک را کاهش می‌دهد و در نتیجه سایش و پارگی را به حداقل می‌رساند. روغن مناسب به دفع حرارت تولید شده در طول فرآیند فشرده سازی کمک می‌کند و از گرم شدن بیش از حد کمپرسور جلوگیری می‌کند. در برخی از انواع کمپرسورها، به ویژه کمپرسورهای روتاری اسکرو، روغن نقش حیاتی در ایجاد مهر و موم بین روتورها ایفا می‌کند و استفاده از روغن مناسب آب بندی موثر را تضمین می‌کند که برای دستیابی به نسبت فشرده سازی مطلوب و کارایی کلی ضروری است.

با کاهش اصطکاک، سایش و گرمای بیش از حد و با ارائه آب بندی کافی، روغن کمپرسور مناسب به طور قابل توجهی به افزایش طول عمر کمپرسور کمک می‌کند. روانکاری مناسب انرژی مورد نیاز برای غلبه بر اصطکاک را کاهش می‌دهد و منجر به بهبود بهره وری انرژی و کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود. روغن‌های کمپرسور اغلب حاوی مواد افزودنی هستند که از سطوح فلزی داخلی در برابر زنگ زدگی و خوردگی ناشی از رطوبت و سایر آلاینده‌ها محافظت می‌کنند و طول عمر و قابلیت اطمینان تجهیزات را تضمین می‌کنند. استفاده از روغن مناسب، به ویژه فرمولاسیون‌های مصنوعی، به حداقل رساندن تشکیل رسوبات مضر مانند وارنیش و لجن کمک می‌کند که می‌تواند عملکرد کمپرسور را مختل کرده و منجر به افزایش سایش شود. در نهایت، روانکاری مناسب اصطکاک و لرزش در داخل کمپرسور را کاهش می‌دهد و منجر به عملکرد بی‌صداتر می‌شود که می‌تواند یک مزیت قابل توجه در بسیاری از محیط‌های کاری باشد.

معایب و ملاحظات زیست‌محیطی

در حالی که روغن کمپرسور برای عملکرد کمپرسور ضروری است، برخی از روغن‌ها، به ویژه روغن‌های معدنی و برخی از فرمولاسیون‌های مصنوعی، می‌توانند در صورت تماس مستقیم یا استنشاق بخارات، باعث تحریک پوست و چشم و همچنین تحریک تنفسی شوند. علاوه بر این، برخی از روغن‌های کمپرسور به عنوان خطرناک برای محیط زیست آبزی طبقه‌بندی می‌شوند و در صورت انتشار می‌توانند برای زندگی آبزیان سمی باشند. دفع نادرست روغن کمپرسور استفاده شده می‌تواند منجر به آلودگی قابل توجه محیط زیست شود و حتی مقدار کمی از آن قادر به آلوده کردن حجم زیادی از آب است.

مقررات EPA دفع یا بازیافت مناسب تمام روغن‌ها و فیلترهای روغن را الزامی می‌کند. نشت روغن از کمپرسورها نیز می‌تواند آب‌های زیرزمینی و آبراه‌های مجاور را آلوده کند. سیستم‌های هوای فشرده روغنی نیز کندانس تولید می‌کنند که می‌تواند مملو از روغن و سایر ذرات باشد و نیاز به تصفیه مناسب قبل از دفع دارد تا از گرفتگی سیستم‌های فاضلاب، آلودگی منابع آب و آسیب رساندن به حیات وحش جلوگیری شود. ایستگاه‌های کمپرسور نیز می‌توانند منابع آلودگی هوا باشند و مواد شیمیایی و گازهای گلخانه‌ای را منتشر کنند.

گزینه‌هایی مانند کمپرسورهای بدون روغن و روان کننده‌های زیست تخریب پذیر به عنوان راهی برای کاهش آلودگی روغن و اثرات زیست محیطی ناشی از سیستم‌های هوای فشرده در حال بررسی هستند. روغن‌های پایه گیاهی به دلیل تجدیدپذیری، زیست تخریب پذیری و سمیت کمتر، به عنوان جایگزینی سازگار با محیط زیست برای روان کننده‌های مبتنی بر نفت مورد توجه قرار گرفته‌اند، اگرچه ممکن است در کاربردهای با تقاضای بالا محدودیت‌هایی داشته باشند.

دستورالعمل‌های استفاده صحیح و ایمن از روغن کمپرسور

برای بررسی سطح روغن، معمولاً یک شیشه دید در کنار پمپ کمپرسور وجود دارد. سطح روغن باید معمولاً در وسط شیشه دید باشد. اگر شیشه دید وجود ندارد، برخی از کمپرسورها دارای یک میله اندازه‌گیری هستند که در زیر درپوش پرکننده روغن قرار دارد ⁵. هنگام بررسی سطح روغن، اطمینان حاصل کنید که کمپرسور پایدار و روی یک سطح صاف قرار دارد ⁷¹. همچنین توصیه می‌شود سطح روغن را زمانی که کمپرسور خنک است بررسی کنید.

سطح باید بین خطوط "min" و "max" روی میله اندازه‌گیری باشد. روغن کمپرسور معمولاً از طریق درپوش پرکننده روغن که در بالای کمپرسور قرار دارد، اضافه می‌شود. قبل از افزودن روغن جدید، ممکن است لازم باشد روغن قدیمی را با استفاده از شیر تخلیه یا پیچ تخلیه واقع در پایین پمپ تخلیه کنید. از یک قیف برای افزودن با دقت روغن کمپرسور جدید و توصیه شده استفاده کنید. به آرامی روغن اضافه کنید تا به وسط شیشه دید یا سطح صحیح روی میله اندازه‌گیری برسد. از پر کردن بیش از حد خودداری کنید، زیرا این امر می‌تواند باعث خرابی زودرس کمپرسور شود.

دفعات تعویض روغن بستگی به نوع کمپرسور و میزان استفاده از آن دارد. کمپرسورهای رفت و برگشتی ممکن است هر سه ماه تا یک سال نیاز به تعویض روغن داشته باشند، در حالی که کمپرسورهای روتاری اسکرو ممکن است از 1000 تا 8000 ساعت یا یک بار در سال متغیر باشد. همیشه برای توصیه‌های خاص به دستورالعمل‌های سازنده مراجعه کنید. برای تعویض روغن، کمپرسور را با چند دقیقه کار کردن گرم کنید. یک تشت تخلیه در زیر قرار دهید و پیچ تخلیه را باز کنید تا روغن قدیمی کاملاً تخلیه شود. پیچ تخلیه را ببندید و سپس به آرامی روغن جدید و توصیه شده را تا سطح صحیح اضافه کنید.

روغن و فیلتر استفاده شده (در صورت وجود) را مطابق با مقررات به درستی دور بریزید. از رها کردن روغن کمپرسور در محیط خودداری کنید. پس از دست زدن، دست‌ها را کاملاً بشویید. برای جلوگیری از تماس با پوست و چشم، از تجهیزات حفاظت فردی مناسب مانند عینک ایمنی و دستکش استفاده کنید. هنگام کار با روغن کمپرسور، از تهویه مناسب اطمینان حاصل کنید تا از استنشاق بخارات یا غبار جلوگیری شود. روغن را دور از مواد ناسازگار و منابع حرارتی نگهداری کنید. در صورت بلعیدن، از القای استفراغ خودداری کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید. هرگونه نشتی را فوراً با استفاده از مواد جاذب تمیز کنید. همیشه از نوع و درجه روغن کمپرسور توصیه شده توسط سازنده استفاده کنید. استفاده از روغن نامناسب می‌تواند منجر به کاهش عملکرد، آسیب به کمپرسور و حتی ابطال گارانتی شود. از روغن‌های موتور چند درجه‌ای خودرو در کمپرسورهای هوا استفاده نکنید، زیرا می‌توانند رسوبات کربنی ایجاد کنند. برای کمپرسورهای AC، فقط از روغن مبرد مورد تایید سازنده خودرو یا کمپرسور استفاده کنید.

استانداردهای صنعتی و مشخصات فنی روغن‌های کمپرسور

روغن‌های کمپرسور بر اساس درجه گرانروی ISO (سازمان بین المللی استاندارد) طبقه بندی می‌شوند که نشان دهنده گرانروی جنبشی روغن در سانتی استوک (cSt) در دمای 40 درجه سانتیگراد است. درجات گرانروی ISO رایج برای روغن‌های کمپرسور از ISO VG 32 تا ISO VG 220 متغیر است. درجات گرانروی پایین‌تر (به عنوان مثال، ISO 32، 46) اغلب در کمپرسورهای سانتریفیوژ و روتاری اسکرو استفاده می‌شوند، در حالی که درجات گرانروی بالاتر (به عنوان مثال، ISO 100، 150، 220) در کمپرسورهای رفت و برگشتی و روتاری لوب و همچنین برای دماهای عملیاتی بالاتر رایج‌تر هستند. درجه گرانروی ISO صحیح روانکاری مناسب را در شرایط و دماهای عملیاتی خاص تضمین می‌کند. برخی از روغن‌های کمپرسور مصنوعی با گرید غذایی در طیف وسیعی از درجات ISO، از 5 تا 1000، موجود هستند.

جدول 4: درجات گرانروی ISO رایج برای روغن کمپرسور و کاربردهای معمول

استانداردهای DIN، به ویژه DIN 51506، الزامات مربوط به روان کننده‌های کمپرسور را مشخص می‌کنند. طبقه بندی‌های مختلف در DIN 51506، مانند VDL، VBL و VCL، سطوح عملکرد خاصی را نشان می‌دهند، به ویژه در مورد پایداری حرارتی و تشکیل رسوب. به عنوان مثال، روغن کمپرسور EP VDL 100 چورون با مشخصات DIN 51506 کلاس VDL مطابقت دارد و ظرفیت حمل بار بالا و مقاومت در برابر پیری قوی را نشان می‌دهد. روغن‌های کمپرسور برای کمپرسورهای رفت و برگشتی ممکن است نیاز به رعایت استانداردهایی مانند ISO 150 DD و DIN 51506 داشته باشند، به ویژه برای عملکرد در دمای بالا. روغن‌های کمپرسور Hi-Tec از الزامات DIN 51506 (VBL، VCL، VDL) فراتر می‌روند.

برای کمپرسورهای مورد استفاده در صنایع غذایی و آشامیدنی یا سایر محیط‌های حساس، گواهینامه‌های گرید غذایی مانند NSF H1 و USDA H1 بسیار مهم هستند. این گواهینامه‌ها نشان می‌دهند که روغن در صورت تماس اتفاقی با محصولات غذایی ایمن است و الزامات سختگیرانه‌ای را برای سمیت و ترکیب رعایت می‌کند. برخی از روغن‌های کمپرسور با گرید غذایی نیز الزامات FDA (21 CFR 178.3570) را برآورده می‌کنند.

نتیجه‌گیری

روغن کمپرسور یک روان کننده حیاتی با عملکردهای متعدد فراتر از صرفاً کاهش اصطکاک است، از جمله خنک کاری، آب بندی، تمیز کردن و محافظت از کمپرسورها. سه نوع اصلی روغن کمپرسور وجود دارد: معدنی، مصنوعی و نیمه مصنوعی که هر کدام دارای ویژگی‌ها، مزایا و معایب متمایز هستند. انتخاب روغن کمپرسور مناسب به شدت به نوع کمپرسور (رفت و برگشتی، روتاری اسکرو، سانتریفیوژ)، شرایط عملیاتی و توصیه‌های سازنده بستگی دارد. استفاده از روغن کمپرسور مناسب مزایای متعددی از جمله کاهش سایش، بهبود راندمان، افزایش طول عمر و محافظت در برابر خوردگی و رسوبات را به همراه دارد.

معایب بالقوه شامل سمیت برخی روغن‌ها و اثرات زیست محیطی ناشی از نشت و دفع نادرست است که نیاز به مدیریت ایمن و مسئولانه دارد. پیروی از دستورالعمل‌های مناسب برای بررسی، افزودن و تعویض روغن کمپرسور برای حفظ سلامت و ایمنی کمپرسور ضروری است. استانداردهای صنعتی مانند درجات گرانروی ISO و مشخصات DIN معیارهای مهمی برای کیفیت و عملکرد روغن ارائه می‌دهند، در حالی که گواهینامه‌هایی مانند گرید غذایی H1 برای صنایع خاص ضروری هستند. انتخاب و استفاده مداوم از روغن کمپرسور مناسب، مطابق با مشخصات سازنده و استانداردهای صنعت، برای اطمینان از عملکرد مطلوب، افزایش طول عمر و ارائه خدمات قابل اعتماد کمپرسورهای هوا در کاربردهای مختلف صنعتی و تجاری بسیار مهم است. غفلت از این جنبه مهم نگهداری می‌تواند منجر به ناکارآمدی، تعمیرات پرهزینه و خرابی زودرس تجهیزات شود.